In 2016 is Gebr. De Koning gestart met een innovatietraject om emissieloos damwand te installeren. Zes jaar later, in 2022 worden de eerste projecten emissieloos gerealiseerd. Hoe komt het dat het zo lang geduurd heeft tot de eerste machines in de praktijk worden toegepast? Wat zijn de randvoorwaarden om deze veranderingen te weeg te brengen? En nog belangrijker, waar lopen we nog tegenaan?

Parijs
De klimaatconferentie die eind 2015 in Parijs werd gehouden, heeft een akkoord opgeleverd, welke in 2020 in werking is getreden. Aan het akkoord doen 195 landen mee, waaronder Nederland. In Nederland bestaat er een klimaatwet welke voortkomt uit dit akkoord. In hoofdlijnen komt het erop neer dat Nederland de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 49% wil verminderen ten opzichte van 1990.

Techniek
Voor materieel met vermogens tot ca. 150 kW zijn reeds emissieloze varianten actief. Dit betreffen omgebouwde of speciaal nieuwgebouwde kranen, of andersoortig materieel. Het klakkeloos elektrificeren van zwaar funderingsmaterieel boven de ca. 150 kW is niet realistisch. Het betreft vaak materieel met grote piekvermogens die moeten worden opgevangen. Dit resulteert bij inzet van meerdere materieelstukken tot nog grotere projectvermogens. Dergelijke grote elektrische (project) vermogens zijn tot op heden relatief lastig emissieloos te mobiliseren. Hierbij komt veel kijken, waarbij vooralsnog het bufferen van energie in grote accupaketten een optie vormt.

Het vullen van deze buffer-accupaketten is een ander verhaal, waarbij marktpartijen en/of leveranciers er verschillende mogelijkheden op na houden.

LaadInfrastructuur
De via de brandstofceltechniek beschikbare vermogens uit waterstof en hydrozine zijn op dit moment nog beperkt en ontoereikend voor grote projectvermogens. Mogelijk dat deze technieken zich in de toekomst nog verder zullen door- ontwikkelen.

Netstroom is een goede optie mits de aansluitpunten in de buurt liggen van de projectlocatie. Uitwisselbare accu’s kan daarbij ook de oplossing zijn. In dat geval worden de accu’s opgeladen door netstroom en bij of in de machine uitgewisseld.

Marktpotentieel
Op dit moment is een transitiefase waarneembaar, waarbij van de opdrachtgevers, met name de voortrekkers, actief met duurzaamheid en emissievermindering bezig zijn. Het grootste deel van de markt is echter traditioneel. Gaat dit veranderen?

De verwachting is dat de hoeveelheid duurzame projecten met als doel een minimale milieu-impact, gaan toenemen. Denk daarbij aan projecten met een minimaal gebruik aan grondstoffen, met minimale impact op het milieu, met een circulair ontwerp. Het uiterlijke kenmerk van dergelijke projecten, de spreekwoordelijke kers op de taart, is dan ook een emissie-loze realisatie.

Investeren
Het ontwikkelen van emissie-loos materieel kost geld, veel geld. Het levert enerzijds een milieuwinst op, maar anderzijds zal financieel gezien de investering op één of andere manier terugverdiend moeten worden.

Voor 2022 waren de subsidiemogelijkheden beperkt. Sinds 2022 is de SSEB regeling van kracht. Deze regeling verlaagd het netto investeringsbedrag voor de ombouw van materieel of de aanschaf van nieuw emissie-loos materieel.

Emissie-loos materieel moet het met name hebben van de emissieloze meerwaarde die de opdrachtgevers/klanten er voor over hebben. Dit kan worden vormgegeven door middel van EMVI uitvragen of het betalen van hogere tarieven. Hebben opdrachtgevers/klanten deze hogere kosten er voor over? Welke rol kan de overheid als regisseur hier in beteken? Dat zal de toekomst uitwijzen.

Durf
Een emissieloos tijdperk is gebaat bij opdrachtgevers en aannemers met durf en lef, die hun hoofd boven het maaiveld durven uitsteken en die open en transparant de risico’s en de kosten, de mogelijkheden en onmogelijkheden die dit met zich meebrengt durven te benoemen en te delen.

Bent u er klaar voor?